اما نظام نوپاي اسلام در مواجهه با اين حادثه دهشتناک ، نه تنها خود را نباخت و متزلزل نشد ،بلکه با انعطافي هوشمندانه و مثال زدني ، اين تهديد بزرگ و خانمان سوز را به فرصتي استثنايي تبديل کرد . فرصتي که در آن به احياي انديشههاي ديني و بازسازي هويت غارت شده و به چپاول رفتهاش پرداخت و در طول هشت سال دفاع مقدس ، گلستاني بر روي شعلههاي سوزان آن بنا نهاد . گلستاني که در آن گلهاي زيبا و باطراوتي از نو شکفتند و با شميم جان فزاي خود ، روح بزرگ ملت ايران را عطرآگين کردند .
جنگ هر چند انسانهاي بزرگي را که سرمايههاي معنوي گران قدري محسوب ميشدند از دست اين ملت گرفت ، اما در کنار اين خسران عظيم و کمر شکن ، برکات و دستاوردهاي زيادي به همراه آورد . دستاوردهايي که شايد تنها جنگ ميتوانست در مجالي کوتاه آنها را به ارمغان بياورد . جنگ با همه افسوس ها ، تلخيها و اندوههاي خود ، به صورت معجزهآسايي توانست روحيه خودباوري ، خوداتکايي ، سلحشوري ، وطن پرستي ،برادري ، شهادت طلبي و ايثارگري را در نهاد ملت ايران نهادينه کرد و استعدادهاي خفته و منکوب شده ايشان را بيدار کرده و به فعلت رساند و به راستي که :
هر روز ما در جنگ برکتي داشتهايم که در همه صحنهها از آن بهره جستهايم . ما انقلاب مان را در جنگ به جهان صادر نمودهايم ما مظلوميت خويش و ستم متجاوزان را در جنگ ثابت نمودهايم . ما در جنگ پرده از چهره تزوير جهان خواران کنار زديم . ما در جنگ ،دوستان و دشمنان مان را شناختهايم . ما در جنگ به اين نتيجه رسيديم که باند روي پاي خود بايستيم . ما در جنگ ابهت دو ابر قدرت شرق و غرب را شکستيم . ما در جنگ ريشههاي انقلاب پربار اسلاميمان را محکم کرديم . ما در جنگ حس برادري و وطن پرستي را در نهاد يکايک مردممان بارور کرديم . ما در جنگ به مردم جهان و خصوصاً مردم منطقه نشان داديم که عليه تمامي قدرت ها و ابرقدرتها ساليان سال ميتوان مبارزه کرد . جنگ ما کمک به افغانستان را به دنبال داشت . جنگ ما بيداري پاکستان و هندوستان را به دنبال داشت . تنها در جنگ بود که صنايع نظامي ما از رشد آن چناني برخوردار شد و از همه اينها مهمتر استمرار روح اسلام انقلابي در پرتو جنگ تحقق يافت . (صحيفه امام ، ج 21 ، ص 283)
ما در جنگ دستاوردهاي زيادي داشتيم ، دستاوردهايي که امروز نيز از چشمه زلال آنها ارتزاق ميکنيم و در آينده نيز تنها با تکيه بر آن ميتوانيم مسير حوادث را تغيير دهيم .
اينک سالهاي متمادي از جنگ ميگذرد ،توپخانهها ديگر غرش نميکنند ،هواپيماها ديگر نعره نميکشند و رگها بريده ،ديگر به رقص در نميآيند اما مناطق جنگي به مثابه مکانهاي مقدسي که الهام ميبخشند و معنويت ميپراکنند ، همچنان پرچمهاي خود را به اهتزاز در آورده و هر ساله ميزبان فوج فوج اقشار مختلف مردم دلدادهاي هستند که در قالب کاروانهاي "راهبان نور" خود را به آنجا ميرسانند تا با شهداي والامقامي که جان شيرين خود را عاشقانه نثار کردند ،عهدي دگرباره بندند .